...pamiętaj, że to Ty możesz decydować w dużej mierze o tym, jak przebiegnie Twój powrót do zdrowia.

Tempo tego powrotu zależy oczywiście od tego, jak zaawansowana była choroba i jak został wykonany zabieg, jednak również od Twojego stanu zdrowia przed zabiegiem, Twojej motywacji, stanu odżywienia, wydolności fizycznej, nałogów czy innych schorzeń. Na część z tych czynników nie masz pełnego wpływu, jednak o znacznej ich części decydujesz Ty. Oczywiście zakres twoich przygotowań zależy w dużej mierze od czasu do zabiegu operacyjnego.

W przypadku wskazań pilnych, jak ostre zapalenie wyrostka robaczkowego czy niedrożność tego czasu niestety nie ma, ale w przypadku większości zabiegów, nawet onkologicznych okres 2-3 tygodni i dłuższy to już wystarczający czas, żeby pomyśleć o odpowiednim przygotowaniu. Kompleksowe przygotowanie do zabiegu nosi nazwę prehabilitacji i obejmuje przede wszystkim:

Ćwiczenia fizyczne

Mają one na celu poprawę ogólnej wydolności organizmu, jego przygotowanie do wysiłku jakim jest zabieg operacyjny. Nie da się ukryć, że duży i trudny zabieg operacyjny stanowi bardzo duże obciążenie dla organizmu, porównywalne czasem do wysiłku jakim jest przebiegnięcie długiego dystansu na przykład półmaratonu (ponad 20 kilometrów). Czy podjąłbyś się takiego wyzwania jakim jest przebiegnięcie długiego dystansu bez wcześniejszego treningu? Prawdopodobnie nie. Dlatego szykując się do zabiegu taki właśnie trening, dopasowany do twoich możliwości, warunków fizycznych i sprawności jest konieczny! W części poświęconej ćwiczeniom znajduje się więcej informacji, jak przygotować się fizycznie do zabiegu

Przygotowanie żywieniowe

Ma na celu uzyskanie jak najbardziej fizjologicznej masy ciała, a więc schudnięcia w przypadku otyłości, co wymaga niestety zazwyczaj czasu i zwiększenia podaży żywieniowej w przypadku niedożywienia czy wyniszczenia.

Szczególnie niedożywienie jest stanem znacząco zwiększającym ryzyko wszystkich powikłań po zabiegu chirurgicznym. Odpowiednie przygotowanie żywieniowe nie polega na prostym zwiększeniu ilości przyjmowanych posiłków. Kluczowa jest ich jakość, odpowiednia zawartość białka, błonnika i witamin przy zmniejszeniu udziału cukrów prostych i tłuszczy.

Często konieczne jest stosowanie odpowiednich preparatów żywieniowych, specjalnie przygotowanych pod kątem żywienia przedoperacyjnego. Należy również pamiętać, iż u części chorych może nie być możliwe uzyskanie poprawy przez zwiększenie objętości przyjmowanych posiłków ze względu na brak apetytu, nudności, wymioty czy utrudnienia w odżywianiu (guzy, stany zapalne). U takich pacjentów odpowiednio przygotowana dieta, zawierająca „maksimum jakości w minimum objętości” jest szczególnie ważna, czasem też należy wspomagać się żywieniem pozajelitowym (dożylnym).

Nawet w przypadku braku cech niedożywienia, przy prawidłowej masie ciała, możemy wykorzystać żywienie jako element poprawy odpowiedzi immunologicznej (odpornościowej) naszego organizmu stosując tzw. żywienie immunomodulujące. Choć wciąż trwają dyskusje na temat jego roli i znaczenia, większość ekspertów uważa je za w pełni celowe i uzasadnione,  stosowanie preparatów immunomodulujących, zawierających przede wszystkim argininę wpływa korzystnie na przebieg pooperacyjny i gojenie rany.

Więcej informacji  na temat żywienia znajduje się w części żywieniowej

Wsparcie psychologiczne

To wciąż niedoceniany element przygotowania do zabiegu. Jest on jednak niezwykle ważny, by pacjent wchodził na teren szpitala - obejrzyj film - powinien mieć świadomość, dlaczego będzie operowany, czemu ma służyć ten zabieg, jakich spodziewać się korzyści, ale też z jakimi negatywnymi konsekwencjami należy się liczyć. Bardzo ważne jest zmniejszenie strachu, który jest raczej naturalnym zjawiskiem, jego „oswojenie”, „zracjonalizowanie”.

Strach i lęk jest zjawiskiem, które nie tylko wpływa negatywnie na jakość życia pacjenta, jest dla niego stresem, ale również pogarsza wyniki gojenia i zwiększa ilość powikłań. Pacjent, który się boi, podobnie jak pacjent odczuwający ból, jest mniej skłonny do ruszania się, wstawania, jedzenia, codziennej toalety. Również wydzielane w czasie stresu, lęku i bólu hormony, jak adrenalina czy kortyzol, nie sprzyjają gojeniu. Pełniejsze informacje na temat wsparcia psychologicznego znajdują się w kolejnych zakładkach.

Rezygnacja z nałogów

Stanowi jeden z podstawowych elementów świadomego przygotowania się do zabiegu. O szkodliwości palenia papierosów nie trzeba już chyba nikogo przekonywać. Potrzebna jest jednak świadomość, że o ile papierosy szkodzą osobom w relatywnie dobrym stanie zdrowia, tak w okresie okołooperacyjnym ich wpływ jest szczególnie niekorzystny. To nie tylko negatywny wpływ na układ oddechowy, ale również zwiększone ryzyko innych powikłań, w tym zakażenia miejsca operowanego i nieszczelność zespoleń jelitowych, przedłużony czas hospitalizacji, nasilony dyskomfort po zabiegu związany między innymi z problemami z kaszlem.

Również korzystanie z innych używek, w tym również z alkoholu w okresie przedoperacyjnym nie ułatwi lepszej tolerancji zabiegu operacyjnego.